Trong ba loài trăn ở Việt Nam thì trăn đất có kích thước và trọng lượng lớn nhất, sau đó đến trăn gấm và cuối cùng là trăn cộc.
Trăn đất Python molurus
Chúng có kích thước, trọng lượng lớn nhất trong các loài trăn
được tìm thấy ở Việt Nam với kích thước trung bình 4-6 m, một số cá thể
dài khoảng 8 m và nặng hơn 100 kg.
Trăn đất đầu dài, nhỏ, màu nâu xám. Mặt trên đầu có hoa văn hình mũi mác di từ cổ, mũi nhọn hướng về phía đầu mõm.
Ở đồng bằng Nam Bộ, chúng ưa sống ở những nơi đầm lầy, rừng tràm, rừng sú vẹt ngập nước,
đôi khi còn xâm nhập cả vào những khu vực có vườn cây. Vào mùa đông ở
miền Bắc, loài thường ở trong hang hốc và chủ yếu đi kiếm mồi vào ban
đêm; còn vào mùa hè chúng thích ngâm mình trong nước.
Thức ăn của loài chủ yếu là gặm nhấm, hươu nai, chim, ếch nhái và
bò sát. Hiện số lượng loài suy giảm nghiêm trọng do mất nơi cư trú và
bị săn bắn. Trăn đất nằm trong sách đỏ Việt Nam, thuộc nhóm động vật nghiêm cấm khai thác và sử dụng.
Trăn gấm Python reticulatus
Loài này dài 6-7 m, đầu dài, nhỏ, màu vàng nhạt hoặc
nâu. Trên thân và đuôi có các đường xám đen nối với nhau tạo thành dạng
mắt dưới nổi trên nền màu vàng nâu. Những hoa văn độc đáo khiến người
quan sát rất khó nhận biết khi chúng cuộn tròn trên lớp thảm mục thực
vật quanh gốc cây lớn trong rừng thưa.
 |
|
Trăn gấm Python reticulatus. Ảnh: Nguyễn Thiên Tạo.
|
Trăn gấm có thể leo cây và cuốn mình vào những cành cây chìa ra trên mặt nước rồi chờ con mồi ngang qua để tấn công.
Trăn gấm sống ở rừng thưa, gần các sông suối. Chúng dành phần lớn thời
gian trên cây. Loài này có khả năng bơi lội rất giỏi, chủ yếu hoạt động
về đêm. Thức ăn của trăn gấm gồm các loài thú và chim, cầy hương, cầy
mực, các loài linh trưởng. Tại Việt Nam, trăn gấm phân bố ở Đà Nẵng, Kon
Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Bình Định...
Trăn gấm cũng nằm trong sách đỏ Việt Nam, thuộc nhóm động vật nghiêm cấm khai thác và sử dụng.
Trăn cộc Python brongersmai
So với hai loài trên, trăn cộc có kích thước nhỏ nhất với chiều dài cơ
thể 2 m và cũng là loài hiếm nhất. Trăn cộc phân bố chủ yếu ở miền Nam
Việt Nam. Cơ thể chúng có rất nhiều màu sắc như đen, đỏ thắm, trắng kèm
hoa văn bắt mắt.
 |
|
Trăn cộc rất hiếm ở Việt Nam. Ảnh: VnCreatures
|
Theo trang Sinh vật rừng Việt Nam, loài trăn này có đầu nhỏ, hình tam
giác, thường ăn các loài thú và chim và nằm trong sách đỏ Việt Nam. Đầu
của chúng màu vàng nhạt, có một vệt xám đen chạy từ mõm bao hết phần má,
môi trên và dưới kéo dài ra tới cổ.
